ΜΑΤΘΙΟΠΟΥΛΟΣ ΕΥΓΕΝΙΟΣ (επιμέλεια – πρόλογος)
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΡΗΣ: ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΕΧΝΗΣ
Τεχνοκριτικά κείμενα, 1953-1986
Χαρακτηριστικά: 17,5 Χ 27,5 εκ., σελ. 368
Πρώτη έκδοση: 2008
Τρέχουσα έκδοση: 2008
ISBN: 978-960-524-256-5
Περιγραφή βιβλίου
ΣΥΝΕΚΔΟΣΗ AICA ΕΛΛΑΣ - ΕΝΩΣΗ ΚΡΙΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΗΣ & ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΚΡΗΤΗΣ
Στο βιβλίο αυτό ανθολογούνται τεχνοκριτικές του ιστορικού της τέχνης και τεχνοκρίτη Γιώργου [Σίμου] Πετρή (1916-1997). Ο Πετρής, στη διάρκεια της κατοχής, αναδείχθηκε σε σημαντικό στέλεχος του ΕΑΜ, στη Μυτιλήνη, όπου στη συνέχεια, το 1951, εξελέγη βουλευτής της ΕΔΑ. Το 1953 άρχισε να δημοσιεύει τακτικά τεχνοκριτικές στην εφημερίδα «Αυγή», ενώ από τον Ιούνιο του 1955 μέχρι το 1967 συμμετείχε στη Συντακτική Επιτροπή της «Επιθεώρησης Τέχνης», όπου είχε την κύρια ευθύνη για τις εικαστικές τέχνες. Μετά την κήρυξη της δικτατορίας διέφυγε στο Παρίσι, όπου παρακολούθησε μαθήματα ιστορίας της τέχνης και σημειολογίας στην Ecole Pratique des Hautes Etudes. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1975 και αφοσιώθηκε στις μελέτες του για τον Ζωγράφο του Μακρυγιάννη, τον Θεόφιλο, τον Καραγκιόζη κ.ά., ενώ παράλληλα συνέχισε να δημοσιεύει τεχνοκριτικές σε περιοδικά, το «Αντί», τον «Ηριδανό», τα «Εικαστικά» κ.ά. Διετέλεσε μέλος της Association Internationale des Critiques d’Art (AICA) και πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Τεχνοκριτικών (1983-1984). Στη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων πήρε μέρος στις ιδεολογικές διαμάχες της εποχής του, παρεμβαίνοντας ενεργά στα ζητήματα των εικαστικών τεχνών. Αφομοιώνοντας γόνιμα τις ανανεωτικές μαρξιστικές αναζητήσεις στο πεδίο της φιλοσοφίας και της θεωρίας της τέχνης, μετεξελίχθηκε σταδιακά σε τεχνοκρίτη ικανό να αποτιμήσει νηφάλια και κριτικά τις σύγχρονές του πρωτοποριακές τάσεις και σε δόκιμο μελετητή της λαϊκής παραδοσιακής τέχνης.
Περιεχόμενα βιβλίου
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τα βιογραφικά
Ένας αριστερός τεχνοκρίτης τη δεκαετία του ’50
2. ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΡΗΣ: ΤΕΧΝΟΚΡΙΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Η ζωγραφική του Βασιλείου
Ένα λεύκωμα για το παιδί του ζωγράφο Κανέλλη
Προβλήματα τέχνης και κριτικής
Η έκθεση έργων της εθνικής πινακοθήκης στο Ζάππειο, Α΄
Η έκθεση έργων της εθνικής πινακοθήκης στο Ζάππειο, Β΄
Ο ζωγράφος Βρυζάκης και η Εθνική Πινακοθήκη Α΄
Ο ζωγράφος Βρυζάκης και η Εθνική Πινακοθήκη Β΄
Μια ενδιαφέρουσα έκθεσις του κ. Ορέστη Κανέλλη
Η έκθεση του Μηταράκη
Η αφηρημένη τέχνη – Η έκθεση του κ. Γαΐτη στην αίθουσα «Κεντρικόν»
Φιγούρες του Καπράλου από πέτρες της θάλασσας
Η έκθεση του Σικελιώτη
Λαϊκή τέχνη Πηλίου
Εκθέσεις
Η νεοελληνική ζωγραφική και οι αρνητές της
Φερνάν Λεζέ
Το μνημείο εργασίας του Κώστα Κλουβάτου
Το μνημείο της Κοκκινιάς από το γλύπτη Ζογγολόπουλο
Εκθέσεις: Κανέλλης, Μαυροϊδής
Εκθέσεις: Βάλιας Σεμερτζίδης (Αίθουσα Παρνασσού), Σπύρος Βασιλείου, (Γκαλερί Ζυγός)
Χρήστος Καπράλος
Εκθέσεις: Αργυράκης, Φασιανός, Ξαγοράρης, Χαΐνης, Γιολδάσης
Απ’ τις τελευταίες εκθέσεις: Πεντζίκης Κανιάρης
Έκθεση αφηρημένης ζωγραφικής
Η αφηρημένη τέχνη κι εμείς
Οι εικαστικές τέχνες [Η έκθεση του Αρμού]
Εκθέσεις: Γιώργος Γουναρόπουλος (Ζυγός), Αγήνωρ Αστεριάδης (Ζυγός)
Εκθέσεις: Μιχάλης Τόμπρος (Αίθουσα Αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών), Γιάννης Μόραλης (Αίθουσα Αρμού)
Ο Γιώργος Μπουζιάνης, ένας καλλιτέχνης κι ένας άνθρωπος
Εκθέσεις: Σπύρος Βασιλείου (Ζυγός), Βάσω Κατράκη (Ζυγός)
Εκθέσεις: Γιάννης Παππάς (Αρμός), Χρήστος Δαγκλής (Γκαλερή Τέχνης), Ορέστης Κανέλλης (Ζυγός)
Εκθέσεις: Α. Βουρλούμης (Ζυγός), Ιφ. Λαγάνα (Ζυγός), Π. Τέτσης (Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο), Γ. Τσαρούχης (Α. Τ. Ι.), Γ. Σικελιώτης (Ζυγός)
Εκθέσεις: Τ. Κατσουλίδης (Ζυγός), Δ. Σακελλαρίδης (Ζυγός)
Εκθέσεις: Κώστας Κλουβάτος, Δημήτρης Μεγαλίδης
Γ. Βακιρτζής: Έκθεση με μονοτυπίες
Η έκθεση της ρουμάνικης τέχνης και το πρόβλημα του σύγχρονου ρεαλισμού
Ο ζωγράφος του λαϊκού θρύλου
Εκθέσεις: Γ. Τσαρούχης (Ζουμπουλάκη), Κ. Πλακωτάρης (Ζυγός), Π. Σαραφιανός (Νέες Μορφές), Μ. Χατζηνικολή (Νέες Μορφές), Φ. Ευθυμιάδη-Μενεγάκη (Δομή)
Εκθέσεις: Ν. Νικολάου (Ζουμπουλάκη, Τεχνολογικό Ινστιτούτο, Αρμός), Π. Τέτσης (Ζουμπουλάκη), Σπ. Βασιλείου (Ζυγός), Ορ. Κανέλλης (Ζυγός)
Ένας φυλακισμένος καλλιτέχνης
Η πρώτη πανελλαδική έκθεση νέων
Η κριτική των εκθέσεων
Εκθέσεις: Π. Τέτσης, Γ. Βαρλάμος, Α. Μπαχαριάν
Picasso: Ο δημιουργός
Η έκθεση «Ειρήνη και Ζωή»: Μια ευτυχισμένη καλλιτεχνική εκδήλωση
Εκθέσεις: Γ. Γουναρόπουλος, Δ. Δανιήλ, Γ. Σικελιώτης
Οι καλλιτέχνες στην πάλη για τη λευτεριά
Εκθέσεις: Αλέκος Κοντόπουλος, ζωγραφική (Νέες Μορφές)
Χρήστος Καπράλος
Τα σχέδια του Μπουζιάνη
Η Β΄ Πανελλαδική νέων στο Ιταλικό Ινστιτούτο
Εκθέσεις: Γιώργος Σικελιώτης (Αίθουσα Ελληνοαμερικανικής Ενώσεως), Αλέκος Φασιανός (Ζυγός), Ηλίας Δεκουλάκος (Ζυγός)
Η έκθεση Ορέστη Κανέλλη
Τα Τέρατα του Μίνου Αργυράκη: Ένα σκηνικό καταστροφής και ελπίδας
Τα σχέδια το Κατσικογιάννη
Εκθέσεις: Αλέκος Κτενάς, Χρόνης Μπότσογλου
Η χαρακτική του Τάσσου
Έκθεση εννέα καλλιτεχνών
Η ζωγραφική του Γιώργου Σικελιώτη
Γ΄ Πανελλαδική έκθεση νέων
Εκθέσεις: Γιάννης Γαΐτης, Δημήτρης Μυταράς
Κριτική των εκθέσεων: Νίκος Νικολάου (Χίλτον), τρεις Γιουγκοσλάβοι (Ζυγός), Ορέστης Κανέλλης (Άστορ)
Κριτική των εκθέσεων
Ένας γνήσιος καλλιτέχνης. Ο Καραγκιόζης του Μιχόπουλου
Μια ομαδική έκθεση. Μερικές σκόρπιες σκέψεις
Εκθέσεις: Γ. Βαρλάμος: Ζωγραφική (Άστορ), Π. Τέτσης: Ζωγραφική (Χίλτον), Άγγ. Θεοδωρόπουλος: Χαρακτική (Νέες Μορφές), Μ. Τσιμιγκάτος: Ζωγραφική (Παρνασσός)
Ο Κ. Παρθένης στη νεοελληνική ζωγραφική
Η έκθεση των οκτώ (στην γκαλερί Άστορ)
Θανάσης Απάρτης: Μια τίμια εργασία
Κριτική εκθέσεων
Η ζωγραφική του Τσαρούχη
Η γλυπτική του Σκλάβου: Μια έκθεση στο Χίλτον
Η τέχνη του Σπαθάρη: Μια ζωγραφική χυμώδης και πραγματικά λαϊκή
Η έκθεση του Γουναρίδη (στην γκαλερί Άστορ)
Η έκθεση του Γ. Ξέρον
Η έκθεση του Απέργη (στην γκαλερί Χίλτον)
Κριτική
Κριτική
Βάσω Κατράκη. Η έκθεση χαρακτικής στο Χίλτον
Ζωρζ Μπρακ. Ένας από τους μεγάλους της γαλλικής ζωγραφικής
Η έκθεση του Τσιριγκούλη στο Παρίσι
Αντιστασιακή τέχνη ή τέχνη της αντίστασης;
Εκθέσεις στο Κ.Ε.Τ.
Η έκθεση Βουλγάρικης ζωγραφικής στην Πινακοθήκη
Το Κ.Ε.Τ.: Επιτυχίες και ελλείψεις
Μια γενική ανασκόπηση του 1976
Τρεις «ρεαλιστικές» δοκιμές
Άγνωστα έργα του Μπουζιάνη
Γιώργος Ιωάννου
Παναγιώτης Τέτσης
Γιάννης Ψυχοπαίδης
Ακριβόπουλος
Παρασκευή 13 Ιουνίου 2008
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ “Ρευστά Σύνορα. Η Τέχνη στην Εποχή των Ανακατατάξεων”
“Ρευστά Σύνορα. Η Τέχνη στην Εποχή των Ανακατατάξεων”
--------------------------------------------------------------------------------
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2001
11.00-11.30 Προσέλευση
ΠΡΩΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
11.30-11.45 Χαιρετισμοί
Μιχάλης Παπαδάκης Γλύπτης, Πρόεδρος ΕΕΤΕ
Έφη Στρούζα Ιστορικός Τέχνης-Τεχνοκριτικός, Πρόεδρος AICA-HELLAS
Τέχνη και Κριτικός Λόγος: Ρευστά Σύνορα
11.45-12.00 Μαριλένα Κασιμάτη Ιστορικός της Τέχνης, Επιμελήτρια ΕΠΜΑΣ
12.00-12.15 Νίκος Ξυδάκης Τεχνοκριτικός
Αισθητικές Ταυτότητες. Σχέσεις Ρευστότητας
12.15-12.30 Μανόλης Μαυρομμάτης Ιστορικός της Τέχνης, Καθηγητής ΑΠΘ
12.30-12.45 Σάνια Παπά Θεωρητικός της Τέχνης, Διευθύντρια Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης
12.45-13.15 Διάλειμμα
13.15-14.15 Συζήτηση-Παρεμβάσεις
ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Διεθνείς Πολιτικές Συγκρούσεις και Καλλιτεχνική Δημιουργία
16.00-16.15 Liam Kelly Ιστορικός της Τέχνης-Τεχνοκριτικός, AICA Ιρλανδία, Πανεπιστήμιο Ulster, Belfast
16.15-16.30 Enver Hadziomerspahic Διευθυντής ARS AEVI, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Σεράγεβο
Το Τέλος των Μητροπόλεων;
16.30-16.45 Ντόρα Ρογκάν Ιστορικός της Τέχνης-Τεχνοκριτικός, Καλλιτεχνική Σύμβουλος ΕΤΕ
16.45-17.00 Andrea Gilbert Τεχνοκριτικός
17.00-17.30 Διάλειμμα
Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις της Τέχνης
17.30-17.45 Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα Ιστορικός της Τέχνης, Διευθύντρια ΕΠΜΑΣ, Καθηγήτρια ΑΣΚΤ
17.45-18.00 Άννα Χατζηγιαννάκη Ιστορικός της Τέχνης-Τεχνοκριτικός
18.00-19.00 Συζήτηση-Παρεμβάσεις
--------------------------------------------------------------------------------
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2001
11.00-11.30 Προσέλευση
ΠΡΩΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
11.30-11.45 Χαιρετισμοί
Μιχάλης Παπαδάκης Γλύπτης, Πρόεδρος ΕΕΤΕ
Έφη Στρούζα Ιστορικός Τέχνης-Τεχνοκριτικός, Πρόεδρος AICA-HELLAS
Τέχνη και Κριτικός Λόγος: Ρευστά Σύνορα
11.45-12.00 Μαριλένα Κασιμάτη Ιστορικός της Τέχνης, Επιμελήτρια ΕΠΜΑΣ
12.00-12.15 Νίκος Ξυδάκης Τεχνοκριτικός
Αισθητικές Ταυτότητες. Σχέσεις Ρευστότητας
12.15-12.30 Μανόλης Μαυρομμάτης Ιστορικός της Τέχνης, Καθηγητής ΑΠΘ
12.30-12.45 Σάνια Παπά Θεωρητικός της Τέχνης, Διευθύντρια Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης
12.45-13.15 Διάλειμμα
13.15-14.15 Συζήτηση-Παρεμβάσεις
ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Διεθνείς Πολιτικές Συγκρούσεις και Καλλιτεχνική Δημιουργία
16.00-16.15 Liam Kelly Ιστορικός της Τέχνης-Τεχνοκριτικός, AICA Ιρλανδία, Πανεπιστήμιο Ulster, Belfast
16.15-16.30 Enver Hadziomerspahic Διευθυντής ARS AEVI, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Σεράγεβο
Το Τέλος των Μητροπόλεων;
16.30-16.45 Ντόρα Ρογκάν Ιστορικός της Τέχνης-Τεχνοκριτικός, Καλλιτεχνική Σύμβουλος ΕΤΕ
16.45-17.00 Andrea Gilbert Τεχνοκριτικός
17.00-17.30 Διάλειμμα
Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις της Τέχνης
17.30-17.45 Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα Ιστορικός της Τέχνης, Διευθύντρια ΕΠΜΑΣ, Καθηγήτρια ΑΣΚΤ
17.45-18.00 Άννα Χατζηγιαννάκη Ιστορικός της Τέχνης-Τεχνοκριτικός
18.00-19.00 Συζήτηση-Παρεμβάσεις
Εκδήλωση - Αφιέρωμα στο κριτικό έργο του Μανόλη Ανδρόνικου
Εκδήλωση - Αφιέρωμα
στο κριτικό έργο του Μανόλη Ανδρόνικου
--------------------------------------------------------------------------------
Τα κείμενα που δημοσιεύονται σε αυτό τον τόμο γράφτηκαν και διαβάστηκαν στην πρώτη παρουσίαση του βιβλίου «Μανόλης Ανδρόνικος. Κείμενα για την Τέχνη», που έγινε στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στη Θεσσαλονίκη, στις 26 Απριλίου 2002.
Με το βιβλίο «Μανόλης Ανδρόνικος. Κείμενα για την Τέχνη», που επιμελήθηκε η Αγγελική Σαχίνη, η AICA-HELLAS εγκαινίασε το 2001 τη σειρά εκδόσεων Βιβλιοθήκη Τέχνης, με σκοπό να διασωθεί και να προβληθεί το κριτικό έργο διακεκριμένων μορφών της ελληνικής πνευματικής κοινότητας, παλαιοτέρων και νεοτέρων.
Η παρουσίαση του βιβλίου συνδιοργανώθηκε από το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης AICA-HELLAS.
Η AICA-HELLAS ευχαριστεί θερμά το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης για την πολύτιμη συνεργασία του στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης, δίνοντας, με αυτόν τον τρόπο, την ευκαιρία να επανεκτιμηθεί το κριτικό έργο του Ανδρόνικου για τη νεότερη τέχνη μέσα από σύγχρονες αναγνώσεις και να αντηχήσει και πάλι το πνεύμα του στον τόπο όπου η ενεργός του δράση συνέβαλε ζωτικά στην αναβίωση της καλλιτεχνικής σκηνής, στη Θεσσαλονίκη.
Θερμές ευχαριστίες εκφράζονται στους συγγραφείς και ομιλητές, που χάρη στη συμβολή τους κατατίθεται, με αυτό τον τόμο, ένα δείγμα υψηλού πνευματικού διαλόγου ανάμεσα στο σήμερα και στο χθες.
--------------------------------------------------------------------------------
στο κριτικό έργο του Μανόλη Ανδρόνικου
--------------------------------------------------------------------------------
Τα κείμενα που δημοσιεύονται σε αυτό τον τόμο γράφτηκαν και διαβάστηκαν στην πρώτη παρουσίαση του βιβλίου «Μανόλης Ανδρόνικος. Κείμενα για την Τέχνη», που έγινε στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στη Θεσσαλονίκη, στις 26 Απριλίου 2002.
Με το βιβλίο «Μανόλης Ανδρόνικος. Κείμενα για την Τέχνη», που επιμελήθηκε η Αγγελική Σαχίνη, η AICA-HELLAS εγκαινίασε το 2001 τη σειρά εκδόσεων Βιβλιοθήκη Τέχνης, με σκοπό να διασωθεί και να προβληθεί το κριτικό έργο διακεκριμένων μορφών της ελληνικής πνευματικής κοινότητας, παλαιοτέρων και νεοτέρων.
Η παρουσίαση του βιβλίου συνδιοργανώθηκε από το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης AICA-HELLAS.
Η AICA-HELLAS ευχαριστεί θερμά το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης για την πολύτιμη συνεργασία του στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης, δίνοντας, με αυτόν τον τρόπο, την ευκαιρία να επανεκτιμηθεί το κριτικό έργο του Ανδρόνικου για τη νεότερη τέχνη μέσα από σύγχρονες αναγνώσεις και να αντηχήσει και πάλι το πνεύμα του στον τόπο όπου η ενεργός του δράση συνέβαλε ζωτικά στην αναβίωση της καλλιτεχνικής σκηνής, στη Θεσσαλονίκη.
Θερμές ευχαριστίες εκφράζονται στους συγγραφείς και ομιλητές, που χάρη στη συμβολή τους κατατίθεται, με αυτό τον τόμο, ένα δείγμα υψηλού πνευματικού διαλόγου ανάμεσα στο σήμερα και στο χθες.
--------------------------------------------------------------------------------
Εκδήλωση - Αφιέρωμα στο κριτικό έργο του Μανόλη Ανδρόνικου
Εκδήλωση - Αφιέρωμα
στο κριτικό έργο του Μανόλη Ανδρόνικου
--------------------------------------------------------------------------------
Η σημερινή εκδήλωση, αφιερωμένη στα κείμενα που έγραψε ο Μανόλης Ανδρόνικος για την τέχνη, είναι για μας ένας πολύ σημαντικός σταθμός. Η AICA-HELLAS σήμερα τιμά και παράλληλα τιμάται από το μέγεθος της πνευματικής φυσιογνωμίας ενός ανθρώπου που προσέφερε στο χώρο μας μια πλούσια παρακαταθήκη στοχασμών και μελετών, αποσπάσματα της οποίας θελήσαμε να διαφυλάξουμε στην έκδοση που παρουσιάζουμε, με τίτλο «Μανόλης Ανδρόνικος. Κείμενα για την Τέχνη».
Ο τόπος όπου γίνεται η παρουσίαση αυτού του βιβλίου, η Θεσσαλονίκη, δεν ήτανε τυχαία επιλογή. Θεωρήσαμε χρέος μας να φέρουμε τις σκέψεις του να ξανακουστούν εκεί όπου τις έσπειρε και τις καλλιέργησε, αφιερώνοντας ένα σημαντικό μέρος της δραστηριότητάς του στην ανύψωση και στην αναβίωση της καλλιτεχνικής ζωής αυτής της πόλης. Ο Μανόλης Ανδρόνικος έδωσε ένα μεγάλο μέρος της ενέργειάς του, όπως θα ακούσουμε και θα μάθουμε από τους διακεκριμένους ομιλητές, για να αναβαθμιστεί το επίπεδο της ανάγνωσης της τέχνης της νεότερης εποχής. Αυτή είναι μια πτυχή που δεν είναι τόσο γνωστή στο ευρύτερο κοινό και, από αυτή την άποψη, το βιβλίο συμβάλλει σε μια πιο σφαιρική γνωριμία με την πνευματική ταυτότητα του Ανδρόνικου.
Ο συγκεκριμένος χώρος, επίσης, όπου αυτή η εκδήλωση σήμερα φιλοξενείται, το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, που τόσο ένθερμα συμπαραστάθηκε στις οργανωτικές ανάγκες αυτής της πρωτοβουλίας μας, δεν υπήρξε μια τυχαία επιλογή. Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης είναι ένα ακόμη δείγμα, μια ακόμη απόδειξη της προωθημένης στάσης και της ενεργούς δράσης του Μανόλη Ανδρόνικου στο χώρο των πολιτιστικών πρωτοβουλιών, καθώς υπήρξε ένας από τους κύριους υποστηρικτές για την ίδρυσή του.
Για τον τόμο αυτό και το περιεχόμενό του, όπως και για τον ίδιο τον άνθρωπο, το δάσκαλο, το φίλο, θα μας μιλήσουν άνθρωποι που τον γνώρισαν από κοντά, που δούλεψαν και στοχάστηκαν μαζί του, σήμερα επίλεκτα μέλη της πνευματικής μας κοινότητας: ο Νίκος Νικονάνος, η Χρυσούλα Σαατσόγλου-Παλιαδέλη, η Αγγελική Σαχίνη, ο Δημήτρης Φατούρος, ενώ η σημασία της στάσης του Μανόλη Ανδρόνικου απέναντι στον πολιτισμό με την έννοια της ποιητικής πράξης δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερο σχολιαστή και ερμηνευτή από τον Τίτο Πατρίκιο. Εκ μέρους της Εταιρείας μας, τους ευχαριστούμε που αποδέχτηκαν να συμβάλουν ουσιαστικά σε αυτή την εκδήλωση. Από το στόμα τους θα ακούσουμε και θα μάθουμε πολλά πράγματα που δεν γνωρίζουμε για τη μέθοδο της σκέψης του, αλλά και για το πώς τελικά χτίζεται μια δημιουργική ζωή.
Για μας, τους μεταγενέστερους όπως και για τους νεότερους που ασχολούνται με τη μελέτη και την κριτική της τέχνης, προσεγγίζοντάς την από τις πολλαπλές σύγχρονες σκοπιές θεώρησης της καλλιτεχνικής δημιουργίας, στον τόμο αυτό πρέπει να αναγνωρίσουμε και να εκτιμήσουμε κάτι που είναι, κατά τη γνώμη μου, ιδιαίτερης σημασίας για το σήμερα, για τη σύγχρονη πραγματικότητα:το λαμπρό δείγμα μιας μεθόδου σκέψης, ενός τρόπου ζωής, όπου μέτρο αξιολόγησης των φαινομένων είναι η παίδευση στο σύνολο του ιστορικού χρόνου, του παρελθόντος και του παρόντος. Το έλλειμμα του σύγχρονου πολιτισμού είναι η απώλεια αυτής της σφαιρικής παίδευσης, και το αναγνωρίζουμε σε πολλές εκφάνσεις της σύγχρονης ζωής.
Θα ήθελα να προσθέσω μερικές πληροφορίες για το ιστορικό αυτής της έκδοσης. Είναι η πρώτη από μια νέα σειρά, που τιτλοφορείται «Βιβλιοθήκη Τέχνης», και που φιλοδοξούμε να τη συνεχίσουμε με περισσότερους τόμους. Το ιστορικό αυτού του βιβλίου είναι μακρύ και θα ήθελα να το εξιστορήσω με λίγα λόγια, καθώς εγώ δεν κάνω τίποτε άλλο αυτή τη στιγμή από το να έχω πάρει, μαζί με τις συναδέλφους μου του Δ.Σ., το νήμα της πρωτοβουλίας παλαιότερων συναδέλφων. Η αρχική ιδέα οφείλεται στον Αλέξανδρο Ξύδη πριν από είκοσι περίπου χρόνια. Για πρακτικούς λόγους, το έργο της σύνταξης δεν μπόρεσε να προχωρήσει. Το 1999, κατά τη θητεία του προηγούμενου Δ.Σ., υπό την προεδρία της Μαίρης Μιχαηλίδου, αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί αυτή η ιδέα για να γιορτάσουμε, το 2001, τα 50 χρόνια ίδρυσης της Εταιρείας, της οποίας ο Μανόλης Ανδρόνικος υπήρξε ένα από τα πρώτα μέλη. Η σημερινή παρουσίαση επιβεβαιώνει την πεποίθησή μας στο χρέος που όλοι έχουμε να δίνουμε τη συνέχεια στις σωστές ιδέες και στα χρήσιμα έργα άξιων συναδέλφων.
Το βιβλίο «Μανόλης Ανδρόνικος. Κείμενα για την Τέχνη» σήμερα υπάρχει χάρη στην ανταπόκριση που είχαμε από την Αγγελική Σαχίνη, η οποία επιμελήθηκε το βιβλίο επάξια και οφείλουμε να της εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας και να της απευθύνουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ. Σ' ευχαριστούμε πολύ, Αγγελική.
Κλείνοντας τον χαιρετισμό μου, θα ήθελα να πω τη σειρά με την οποία θα μας μιλήσουν σήμερα οι ομιλητές μας. Θα αρχίσει η κυρία Αγγελική Σαχίνη η οποία θα μας κάνει μια εισαγωγή στη μέθοδο επιλογής των κειμένων που δημοσιεύονται στο βιβλίο, θα παρακαλέσουμε την κυρία Χρυσούλα Σαατσόγλου-Παλιαδέλη να συνεχίσει διότι έχουμε να ακούσουμε πάρα πολλά ενδιαφέροντα πράγματα από έναν από τους πιο άξιους συνεχιστές της επιστημονικής εργασίας του Μανόλη Ανδρόνικου στο χώρο της αρχαιολογίας, στη συνέχεια θα μάθουμε πολλές ανέκδοτες πτυχές της πολυσχιδούς φυσιογνωμίας του Ανδρόνικου ακούγοντας τον κύριο Νίκο Νικονάνο, έναν από τους άξιους συναδέλφους μας, που είχε την τύχη να βρεθεί κοντά στον Ανδρόνικο, και θα ακολουθήσει η ομιλία του κυρίου Δημήτρη Φατούρου, ο οποίος θα μας αποκαλύψει ορισμένα πράγματα που δεν γνωρίζουμε όλοι σχετικά με τη δραστηριότητα του Μανόλη Ανδρόνικου στη σύγχρονη καλλιτεχνική ζωή της εποχής του. Τέλος, ο φόρος τιμής που αποτίουμε στον Μανόλη Ανδρόνικο θα κλείσει με την ομιλία του κυρίου Τίτου Πατρίκιου, που θα προσθέσει τους δικούς του στοχασμούς. Στο τέλος αυτής της σεμνής συγκέντρωσης, που έχει αγκαλιαστεί με αγάπη από όλους όσοι παρευρίσκονται, θα ακούσουμε και θα δούμε σ ένα βίντεο, που το παραχώρησε η ΕΡΤ χάρη στις ενέργειες της Άννας Χατζηγιαννάκη, τον ίδιο τον Ανδρόνικο να μιλά για τη ζωή του, εδώ στη Θεσσαλονίκη.
Είναι λίγο να επαναλάβω ότι το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης τιμάται από τη μνήμη του. Αυτή την τιμή δεν θέλουμε να την ξεχάσουμε. Ευχαριστούμε πολύ.
Έφη Στρούζα - Πρόεδρος της AICA-HELLAS
στο κριτικό έργο του Μανόλη Ανδρόνικου
--------------------------------------------------------------------------------
Η σημερινή εκδήλωση, αφιερωμένη στα κείμενα που έγραψε ο Μανόλης Ανδρόνικος για την τέχνη, είναι για μας ένας πολύ σημαντικός σταθμός. Η AICA-HELLAS σήμερα τιμά και παράλληλα τιμάται από το μέγεθος της πνευματικής φυσιογνωμίας ενός ανθρώπου που προσέφερε στο χώρο μας μια πλούσια παρακαταθήκη στοχασμών και μελετών, αποσπάσματα της οποίας θελήσαμε να διαφυλάξουμε στην έκδοση που παρουσιάζουμε, με τίτλο «Μανόλης Ανδρόνικος. Κείμενα για την Τέχνη».
Ο τόπος όπου γίνεται η παρουσίαση αυτού του βιβλίου, η Θεσσαλονίκη, δεν ήτανε τυχαία επιλογή. Θεωρήσαμε χρέος μας να φέρουμε τις σκέψεις του να ξανακουστούν εκεί όπου τις έσπειρε και τις καλλιέργησε, αφιερώνοντας ένα σημαντικό μέρος της δραστηριότητάς του στην ανύψωση και στην αναβίωση της καλλιτεχνικής ζωής αυτής της πόλης. Ο Μανόλης Ανδρόνικος έδωσε ένα μεγάλο μέρος της ενέργειάς του, όπως θα ακούσουμε και θα μάθουμε από τους διακεκριμένους ομιλητές, για να αναβαθμιστεί το επίπεδο της ανάγνωσης της τέχνης της νεότερης εποχής. Αυτή είναι μια πτυχή που δεν είναι τόσο γνωστή στο ευρύτερο κοινό και, από αυτή την άποψη, το βιβλίο συμβάλλει σε μια πιο σφαιρική γνωριμία με την πνευματική ταυτότητα του Ανδρόνικου.
Ο συγκεκριμένος χώρος, επίσης, όπου αυτή η εκδήλωση σήμερα φιλοξενείται, το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, που τόσο ένθερμα συμπαραστάθηκε στις οργανωτικές ανάγκες αυτής της πρωτοβουλίας μας, δεν υπήρξε μια τυχαία επιλογή. Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης είναι ένα ακόμη δείγμα, μια ακόμη απόδειξη της προωθημένης στάσης και της ενεργούς δράσης του Μανόλη Ανδρόνικου στο χώρο των πολιτιστικών πρωτοβουλιών, καθώς υπήρξε ένας από τους κύριους υποστηρικτές για την ίδρυσή του.
Για τον τόμο αυτό και το περιεχόμενό του, όπως και για τον ίδιο τον άνθρωπο, το δάσκαλο, το φίλο, θα μας μιλήσουν άνθρωποι που τον γνώρισαν από κοντά, που δούλεψαν και στοχάστηκαν μαζί του, σήμερα επίλεκτα μέλη της πνευματικής μας κοινότητας: ο Νίκος Νικονάνος, η Χρυσούλα Σαατσόγλου-Παλιαδέλη, η Αγγελική Σαχίνη, ο Δημήτρης Φατούρος, ενώ η σημασία της στάσης του Μανόλη Ανδρόνικου απέναντι στον πολιτισμό με την έννοια της ποιητικής πράξης δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερο σχολιαστή και ερμηνευτή από τον Τίτο Πατρίκιο. Εκ μέρους της Εταιρείας μας, τους ευχαριστούμε που αποδέχτηκαν να συμβάλουν ουσιαστικά σε αυτή την εκδήλωση. Από το στόμα τους θα ακούσουμε και θα μάθουμε πολλά πράγματα που δεν γνωρίζουμε για τη μέθοδο της σκέψης του, αλλά και για το πώς τελικά χτίζεται μια δημιουργική ζωή.
Για μας, τους μεταγενέστερους όπως και για τους νεότερους που ασχολούνται με τη μελέτη και την κριτική της τέχνης, προσεγγίζοντάς την από τις πολλαπλές σύγχρονες σκοπιές θεώρησης της καλλιτεχνικής δημιουργίας, στον τόμο αυτό πρέπει να αναγνωρίσουμε και να εκτιμήσουμε κάτι που είναι, κατά τη γνώμη μου, ιδιαίτερης σημασίας για το σήμερα, για τη σύγχρονη πραγματικότητα:το λαμπρό δείγμα μιας μεθόδου σκέψης, ενός τρόπου ζωής, όπου μέτρο αξιολόγησης των φαινομένων είναι η παίδευση στο σύνολο του ιστορικού χρόνου, του παρελθόντος και του παρόντος. Το έλλειμμα του σύγχρονου πολιτισμού είναι η απώλεια αυτής της σφαιρικής παίδευσης, και το αναγνωρίζουμε σε πολλές εκφάνσεις της σύγχρονης ζωής.
Θα ήθελα να προσθέσω μερικές πληροφορίες για το ιστορικό αυτής της έκδοσης. Είναι η πρώτη από μια νέα σειρά, που τιτλοφορείται «Βιβλιοθήκη Τέχνης», και που φιλοδοξούμε να τη συνεχίσουμε με περισσότερους τόμους. Το ιστορικό αυτού του βιβλίου είναι μακρύ και θα ήθελα να το εξιστορήσω με λίγα λόγια, καθώς εγώ δεν κάνω τίποτε άλλο αυτή τη στιγμή από το να έχω πάρει, μαζί με τις συναδέλφους μου του Δ.Σ., το νήμα της πρωτοβουλίας παλαιότερων συναδέλφων. Η αρχική ιδέα οφείλεται στον Αλέξανδρο Ξύδη πριν από είκοσι περίπου χρόνια. Για πρακτικούς λόγους, το έργο της σύνταξης δεν μπόρεσε να προχωρήσει. Το 1999, κατά τη θητεία του προηγούμενου Δ.Σ., υπό την προεδρία της Μαίρης Μιχαηλίδου, αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί αυτή η ιδέα για να γιορτάσουμε, το 2001, τα 50 χρόνια ίδρυσης της Εταιρείας, της οποίας ο Μανόλης Ανδρόνικος υπήρξε ένα από τα πρώτα μέλη. Η σημερινή παρουσίαση επιβεβαιώνει την πεποίθησή μας στο χρέος που όλοι έχουμε να δίνουμε τη συνέχεια στις σωστές ιδέες και στα χρήσιμα έργα άξιων συναδέλφων.
Το βιβλίο «Μανόλης Ανδρόνικος. Κείμενα για την Τέχνη» σήμερα υπάρχει χάρη στην ανταπόκριση που είχαμε από την Αγγελική Σαχίνη, η οποία επιμελήθηκε το βιβλίο επάξια και οφείλουμε να της εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας και να της απευθύνουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ. Σ' ευχαριστούμε πολύ, Αγγελική.
Κλείνοντας τον χαιρετισμό μου, θα ήθελα να πω τη σειρά με την οποία θα μας μιλήσουν σήμερα οι ομιλητές μας. Θα αρχίσει η κυρία Αγγελική Σαχίνη η οποία θα μας κάνει μια εισαγωγή στη μέθοδο επιλογής των κειμένων που δημοσιεύονται στο βιβλίο, θα παρακαλέσουμε την κυρία Χρυσούλα Σαατσόγλου-Παλιαδέλη να συνεχίσει διότι έχουμε να ακούσουμε πάρα πολλά ενδιαφέροντα πράγματα από έναν από τους πιο άξιους συνεχιστές της επιστημονικής εργασίας του Μανόλη Ανδρόνικου στο χώρο της αρχαιολογίας, στη συνέχεια θα μάθουμε πολλές ανέκδοτες πτυχές της πολυσχιδούς φυσιογνωμίας του Ανδρόνικου ακούγοντας τον κύριο Νίκο Νικονάνο, έναν από τους άξιους συναδέλφους μας, που είχε την τύχη να βρεθεί κοντά στον Ανδρόνικο, και θα ακολουθήσει η ομιλία του κυρίου Δημήτρη Φατούρου, ο οποίος θα μας αποκαλύψει ορισμένα πράγματα που δεν γνωρίζουμε όλοι σχετικά με τη δραστηριότητα του Μανόλη Ανδρόνικου στη σύγχρονη καλλιτεχνική ζωή της εποχής του. Τέλος, ο φόρος τιμής που αποτίουμε στον Μανόλη Ανδρόνικο θα κλείσει με την ομιλία του κυρίου Τίτου Πατρίκιου, που θα προσθέσει τους δικούς του στοχασμούς. Στο τέλος αυτής της σεμνής συγκέντρωσης, που έχει αγκαλιαστεί με αγάπη από όλους όσοι παρευρίσκονται, θα ακούσουμε και θα δούμε σ ένα βίντεο, που το παραχώρησε η ΕΡΤ χάρη στις ενέργειες της Άννας Χατζηγιαννάκη, τον ίδιο τον Ανδρόνικο να μιλά για τη ζωή του, εδώ στη Θεσσαλονίκη.
Είναι λίγο να επαναλάβω ότι το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης τιμάται από τη μνήμη του. Αυτή την τιμή δεν θέλουμε να την ξεχάσουμε. Ευχαριστούμε πολύ.
Έφη Στρούζα - Πρόεδρος της AICA-HELLAS
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Συμπόσιο "Ελένη Βακαλό" Κεντρομόλες και Φυγόκεντρες Τάσεις Μέθοδοι και Ρόλοι της Κριτικής
Συμπόσιο "Ελένη Βακαλό"
Κεντρομόλες και Φυγόκεντρες Τάσεις.
Μέθοδοι και Ρόλοι της Κριτικής
--------------------------------------------------------------------------------
Διοργανωτές
Ελληνικό Τμήμα Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης AICA-HELLAS
Σχολή Βακαλό
Ινστιτούτο Γκαίτε Inter Nationes Αθηνών
Σάββατο 7, Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2002
--------------------------------------------------------------------------------
Η AICA-HELLAS διοργανώνει Διεθνές Συμπόσιο Κριτικής της τέχνης, αφιερωμένο στη μνήμη της Ελένης Βακαλό. Η εκδήλωση πραγματοποιείται σε συνεργασία με τη Σχολή Βακαλό, με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και την ευγενική συμπαράσταση του Ινστιτούτου Γκαίτε.
Η συμβολή της αείμνηστης Ελένης Βακαλό στην τέχνη και στα γράμματα αναγνωρίζεται όχι μόνο στο πλούσιο κριτικό και συγγραφικό της έργο, αλλά και στο υποδειγματικό ήθος, το πάθος, την ανήσυχη ματιά, τον ποιητικό λόγο και την αφοσίωση με την οποία υπηρέτησε και υποστήριξε το χώρο της σύγχρονης τέχνης από τη δεκαετία του '50 και έπειτα, σε μια εποχή αντίξοων κοινωνικών συνθηκών στην Ελλάδα για την αποδοχή των νεοτεριστικών και πρωτοποριακών προτάσεων.
Το θέμα του Συμποσίου, "Κεντρομόλες και Φυγόκεντρες Τάσεις. Μέθοδοι και Ρόλοι της Κριτικής", αντλεί έμπνευση από την τελευταία παρακαταθήκη που μας άφησε με τις πυκνές σκέψεις της και τα ουσιώδη ερωτήματα που έθεσε στις τελευταίες σημειώσεις της σχετικά με το "Μοντέρνο-Μεταμοντέρνο. Συνδέσεις και Αποστάσεις" (Έκδοση Σχολή Βακαλό, 2001). Η ανασκόπηση που κάνει η Ελένη Βακαλό στα σημεία σύνδεσης ή αποσύνδεσης του μοντέρνου από το μετα-μοντέρνο, καταλήγει υπό μορφή ερωτηματικού σε μια οξυδερκή και καίρια παρατήρηση: "η τέχνη δεν είναι θέαμα, είναι μοχλός...Η σημασία του έργου μετατέθηκε από τη μορφή στην ιδέα, στην πρόταση που προβάλλει ο καλλιτέχνης, στο ερέθισμα που δίνει...Μ' έναν τέτοιο ορισμό της τέχνης ως δράσης, επανερχόμαστε λοιπόν σε μίαν προευρωπαϊκή-εξωευρωπαϊκή, προαισθητική πάντως, αντίληψη του ρόλου της ως φορέα ιδεών που θα λειτουργήσουν κοινωνικά;". Το ερώτημα που μας θέτει συνοδεύεται, όμως, στο ίδιο κείμενο από την εξ ίσου σημαντική και σημαίνουσα διάκριση μεταξύ του κοινωνικού ρόλου της τέχνης σε προευρωπαϊκούς ή εξωευρωπαϊκούς πολιτισμούς και στο σύγχρονο δυτικό πολιτισμό, αποσαφηνίζοντας ότι "Οι τέχνες που ανήκουν στους πρό ή εξωευρωπαϊκούς πολιτισμούς ήταν θετικές, ακολουθούσαν αξίες, σε αντίθεση με τον αρνητισμό που σήμερα προέχει. Οι αξίες τους βεβαίωναν ιδέες κεντρικές για την οργάνωση της κοινωνίας τους, όχι μόνο στα θέματα αλλά και στην ίδια τους τη δομή. Σήμερα αμφισβητούνται ακριβώς οι ιδέες που εκπορεύονται από το ισχύον κοινωνικό καθεστώς. Εκείνες ήταν κεντρομόλες. Προσέδεναν τον θεατή προς αυτές και προς ό,τι εκπροσωπούσαν αυτές. Σήμερα λειτουργούμε φυγόκεντρα...".
Ποιες υπήρξαν οι κεντρομόλες και φυγόκεντρες τάσεις στην τέχνη και την κριτική κατά τη διάρκεια του εικοστού αιώνα; Ποιος είναι και πώς προτείνεται ο ρόλος του κριτικού σήμερα κάτω από τους νέους όρους πρόσληψης της τέχνης; Πάνω σε ποιες επιστημονικές μεθόδους βασίζεται η άσκηση της κριτικής ενώπιον της πολλαπλότητας των μέσων έκφρασης και επικοινωνίας που υιοθετεί η σύγχρονη τέχνη; Ποια παραδείγματα κριτικής στάσης και δράσης δηλώνουν σήμερα, μέσα στο σύγχρονο πολύ-πολιτισμικό περιβάλλον, την αναζήτηση μιας νέας ταυτότητας του κριτικού τέχνης; Πώς αντιπαρατίθενται σε αυτή την αναζήτηση οι τρόποι και οι θεσμοί διαχείρισης της τέχνης σήμερα;
Τα ερωτήματα αυτά θα αναλυθούν και θα συζητηθούν με μια πολλαπλότητα προσέγγισης από τους εισηγητές του Συμποσίου. Έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν οι: Ελένη Βαροπούλου, Saskia Bos, Ντένης Ζαχαρόπουλος, Χρήστος Ιωακειμίδης, Beral Madra, Μαρία Μαραγκού, Rosa Martinez, Ute Meta Bauer, Henry Meyric Hughes, Έφη Στρούζα, Νίκος Χατζηνικολάου, ενώ για το έργο και τη φυσιογνωμία της Ελένης Βακαλό θα μιλήσουν οι Δανιήλ Γουναρίδης, Όλγα Δανιηλοπούλου, Τζούλια Δημακοπούλου, Αντώνης Κωτίδης, Γιάννης Παπαϊωάννου, Παναγιώτης Τέτσης, Μίλτος Φραγκόπουλος.
Με την πρωτοβουλία αυτής της εκδήλωσης, το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης προτείνει τη θεσμοθέτηση ενός Συμποσίου Κριτικής της Τέχνης σε τακτά διαστήματα, με σκοπό να δημιουργηθεί στην Ελλάδα μια γέφυρα ανταλλαγής ιδεών και προτάσεων υψηλού ποιοτικού επιπέδου ανάμεσα στο ελληνικό και ξένο δυναμικό των ιστορικών και κριτικών τέχνης γύρω από καίρια ζητήματα της σύγχρονης καλλιτεχνικής αναζήτησης και της θεωρίας.
Κεντρομόλες και Φυγόκεντρες Τάσεις.
Μέθοδοι και Ρόλοι της Κριτικής
--------------------------------------------------------------------------------
Διοργανωτές
Ελληνικό Τμήμα Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης AICA-HELLAS
Σχολή Βακαλό
Ινστιτούτο Γκαίτε Inter Nationes Αθηνών
Σάββατο 7, Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2002
--------------------------------------------------------------------------------
Η AICA-HELLAS διοργανώνει Διεθνές Συμπόσιο Κριτικής της τέχνης, αφιερωμένο στη μνήμη της Ελένης Βακαλό. Η εκδήλωση πραγματοποιείται σε συνεργασία με τη Σχολή Βακαλό, με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και την ευγενική συμπαράσταση του Ινστιτούτου Γκαίτε.
Η συμβολή της αείμνηστης Ελένης Βακαλό στην τέχνη και στα γράμματα αναγνωρίζεται όχι μόνο στο πλούσιο κριτικό και συγγραφικό της έργο, αλλά και στο υποδειγματικό ήθος, το πάθος, την ανήσυχη ματιά, τον ποιητικό λόγο και την αφοσίωση με την οποία υπηρέτησε και υποστήριξε το χώρο της σύγχρονης τέχνης από τη δεκαετία του '50 και έπειτα, σε μια εποχή αντίξοων κοινωνικών συνθηκών στην Ελλάδα για την αποδοχή των νεοτεριστικών και πρωτοποριακών προτάσεων.
Το θέμα του Συμποσίου, "Κεντρομόλες και Φυγόκεντρες Τάσεις. Μέθοδοι και Ρόλοι της Κριτικής", αντλεί έμπνευση από την τελευταία παρακαταθήκη που μας άφησε με τις πυκνές σκέψεις της και τα ουσιώδη ερωτήματα που έθεσε στις τελευταίες σημειώσεις της σχετικά με το "Μοντέρνο-Μεταμοντέρνο. Συνδέσεις και Αποστάσεις" (Έκδοση Σχολή Βακαλό, 2001). Η ανασκόπηση που κάνει η Ελένη Βακαλό στα σημεία σύνδεσης ή αποσύνδεσης του μοντέρνου από το μετα-μοντέρνο, καταλήγει υπό μορφή ερωτηματικού σε μια οξυδερκή και καίρια παρατήρηση: "η τέχνη δεν είναι θέαμα, είναι μοχλός...Η σημασία του έργου μετατέθηκε από τη μορφή στην ιδέα, στην πρόταση που προβάλλει ο καλλιτέχνης, στο ερέθισμα που δίνει...Μ' έναν τέτοιο ορισμό της τέχνης ως δράσης, επανερχόμαστε λοιπόν σε μίαν προευρωπαϊκή-εξωευρωπαϊκή, προαισθητική πάντως, αντίληψη του ρόλου της ως φορέα ιδεών που θα λειτουργήσουν κοινωνικά;". Το ερώτημα που μας θέτει συνοδεύεται, όμως, στο ίδιο κείμενο από την εξ ίσου σημαντική και σημαίνουσα διάκριση μεταξύ του κοινωνικού ρόλου της τέχνης σε προευρωπαϊκούς ή εξωευρωπαϊκούς πολιτισμούς και στο σύγχρονο δυτικό πολιτισμό, αποσαφηνίζοντας ότι "Οι τέχνες που ανήκουν στους πρό ή εξωευρωπαϊκούς πολιτισμούς ήταν θετικές, ακολουθούσαν αξίες, σε αντίθεση με τον αρνητισμό που σήμερα προέχει. Οι αξίες τους βεβαίωναν ιδέες κεντρικές για την οργάνωση της κοινωνίας τους, όχι μόνο στα θέματα αλλά και στην ίδια τους τη δομή. Σήμερα αμφισβητούνται ακριβώς οι ιδέες που εκπορεύονται από το ισχύον κοινωνικό καθεστώς. Εκείνες ήταν κεντρομόλες. Προσέδεναν τον θεατή προς αυτές και προς ό,τι εκπροσωπούσαν αυτές. Σήμερα λειτουργούμε φυγόκεντρα...".
Ποιες υπήρξαν οι κεντρομόλες και φυγόκεντρες τάσεις στην τέχνη και την κριτική κατά τη διάρκεια του εικοστού αιώνα; Ποιος είναι και πώς προτείνεται ο ρόλος του κριτικού σήμερα κάτω από τους νέους όρους πρόσληψης της τέχνης; Πάνω σε ποιες επιστημονικές μεθόδους βασίζεται η άσκηση της κριτικής ενώπιον της πολλαπλότητας των μέσων έκφρασης και επικοινωνίας που υιοθετεί η σύγχρονη τέχνη; Ποια παραδείγματα κριτικής στάσης και δράσης δηλώνουν σήμερα, μέσα στο σύγχρονο πολύ-πολιτισμικό περιβάλλον, την αναζήτηση μιας νέας ταυτότητας του κριτικού τέχνης; Πώς αντιπαρατίθενται σε αυτή την αναζήτηση οι τρόποι και οι θεσμοί διαχείρισης της τέχνης σήμερα;
Τα ερωτήματα αυτά θα αναλυθούν και θα συζητηθούν με μια πολλαπλότητα προσέγγισης από τους εισηγητές του Συμποσίου. Έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν οι: Ελένη Βαροπούλου, Saskia Bos, Ντένης Ζαχαρόπουλος, Χρήστος Ιωακειμίδης, Beral Madra, Μαρία Μαραγκού, Rosa Martinez, Ute Meta Bauer, Henry Meyric Hughes, Έφη Στρούζα, Νίκος Χατζηνικολάου, ενώ για το έργο και τη φυσιογνωμία της Ελένης Βακαλό θα μιλήσουν οι Δανιήλ Γουναρίδης, Όλγα Δανιηλοπούλου, Τζούλια Δημακοπούλου, Αντώνης Κωτίδης, Γιάννης Παπαϊωάννου, Παναγιώτης Τέτσης, Μίλτος Φραγκόπουλος.
Με την πρωτοβουλία αυτής της εκδήλωσης, το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης προτείνει τη θεσμοθέτηση ενός Συμποσίου Κριτικής της Τέχνης σε τακτά διαστήματα, με σκοπό να δημιουργηθεί στην Ελλάδα μια γέφυρα ανταλλαγής ιδεών και προτάσεων υψηλού ποιοτικού επιπέδου ανάμεσα στο ελληνικό και ξένο δυναμικό των ιστορικών και κριτικών τέχνης γύρω από καίρια ζητήματα της σύγχρονης καλλιτεχνικής αναζήτησης και της θεωρίας.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Συμπόσιο "Ελένη Βακαλό"
Κεντρομόλες και Φυγόκεντρες Τάσεις.
Μέθοδοι και Ρόλοι της Κριτικής
--------------------------------------------------------------------------------
Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 2002
10.00 Προσέλευση
10.30 ΠΡΩΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Αφιέρωμα στην Ελένη Βακαλό
Χαιρετισμοί
11.00 Βίντεο Ελένη Βακαλό
Παναγιώτης Τέτσης
Τζούλια Δημακοπούλου
Γιάννης Παπαϊωάννου
Δανιήλ Γουναρίδης
Όλγα Δανιηλοπούλου/Αντώνης Κωτίδης
Συντονιστής Μίλτος Φραγκόπουλος
--------------------------------------------------------------------------------
15.00 ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Α' Μέρος: Τέχνη και Κριτική. Κεντρομόλες και Φυγόκεντρες Τάσεις στη διάρκεια του εικοστού αιώνα
Νίκος Ξυδάκης
Ντένης Ζαχαρόπουλος
Παρεμβάσεις: Δωροθέα Κοντελετζίδου
Συζήτηση
Συντονιστής: Θεόδωρος Γεωργίου
Β' Μέρος: Νέοι όροι πρόσληψης της τέχνης και ο ρόλος του κριτικού σήμερα
Henry Meyric-Hughes
Έφη Στρούζα
Παρεμβάσεις: Αγγελική Σαχίνη
Συζήτηση
Συντονιστής: Αντώνης Κωτίδης
--------------------------------------------------------------------------------
Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2002
ΠΡΩΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
11.00 Η διαχείριση της τέχνης σήμερα. Εμπειρία και προοπτικές
Μαρία Μαραγκού
Ute Meta Bauer
Chauhsin Chen
Χάρης Σαββόπουλος
Συζήτηση
Συντονιστής: Θεόδωρος Γεωργίου
--------------------------------------------------------------------------------
15.30 ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Η τεχνοκριτική σε πολυ-πολιτισμικό περιβάλλον. Σε αναζήτηση μιας νέας ταυτότητας
Beral Madra
Rosa Martinez
Ελένη Βαροπούλου
Παρεμβάσεις: Βάσια Καρκαγιάννη / Elzbieta Koscielac
Συζήτηση
Συντονιστής: Νίκος Ξυδάκης
Κεντρομόλες και Φυγόκεντρες Τάσεις.
Μέθοδοι και Ρόλοι της Κριτικής
--------------------------------------------------------------------------------
Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 2002
10.00 Προσέλευση
10.30 ΠΡΩΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Αφιέρωμα στην Ελένη Βακαλό
Χαιρετισμοί
11.00 Βίντεο Ελένη Βακαλό
Παναγιώτης Τέτσης
Τζούλια Δημακοπούλου
Γιάννης Παπαϊωάννου
Δανιήλ Γουναρίδης
Όλγα Δανιηλοπούλου/Αντώνης Κωτίδης
Συντονιστής Μίλτος Φραγκόπουλος
--------------------------------------------------------------------------------
15.00 ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Α' Μέρος: Τέχνη και Κριτική. Κεντρομόλες και Φυγόκεντρες Τάσεις στη διάρκεια του εικοστού αιώνα
Νίκος Ξυδάκης
Ντένης Ζαχαρόπουλος
Παρεμβάσεις: Δωροθέα Κοντελετζίδου
Συζήτηση
Συντονιστής: Θεόδωρος Γεωργίου
Β' Μέρος: Νέοι όροι πρόσληψης της τέχνης και ο ρόλος του κριτικού σήμερα
Henry Meyric-Hughes
Έφη Στρούζα
Παρεμβάσεις: Αγγελική Σαχίνη
Συζήτηση
Συντονιστής: Αντώνης Κωτίδης
--------------------------------------------------------------------------------
Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2002
ΠΡΩΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
11.00 Η διαχείριση της τέχνης σήμερα. Εμπειρία και προοπτικές
Μαρία Μαραγκού
Ute Meta Bauer
Chauhsin Chen
Χάρης Σαββόπουλος
Συζήτηση
Συντονιστής: Θεόδωρος Γεωργίου
--------------------------------------------------------------------------------
15.30 ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Η τεχνοκριτική σε πολυ-πολιτισμικό περιβάλλον. Σε αναζήτηση μιας νέας ταυτότητας
Beral Madra
Rosa Martinez
Ελένη Βαροπούλου
Παρεμβάσεις: Βάσια Καρκαγιάννη / Elzbieta Koscielac
Συζήτηση
Συντονιστής: Νίκος Ξυδάκης
83 ΕΡΓΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
83 ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ
ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
11 Αυγούστου - 30 Σεπτεμβρίου 2004
Ανδρέας Αγγελιδάκης-Ελένη Κωστίκα
Χρήστος Αθανασιάδης
Νίκος Αλεξίου
Δημήτρης Αληθεινός
Ιάννα Ανδρεάδη
Κατερίνα Αποστολίδου
Αλέξης Αυλάμης
Παύλος Βασιλειάδης
Αλέξανδρος Βασμουλάκης
VE-Design Group
Κωστής Βελώνης
Μπάμπης Βενετόπουλος
Λύδια Βενιέρη
Σοφία Γαλανού
Γιώργος Γεωργακόπουλος
Χρήστος Γιανάκος
Γιώργος Γκολφίνος
Γιώργος Γυπαράκης
Αλεξία Δαφνή- Γιώργος Παπαδάκης
Διοχάντη
Τζίμης Ευθυμίου & Εταιρεία Θαυμάτων
Όπυ Ζούνη
Δημήτρης Ζουρούδης
Θεόδουλος
Θόδωρος
Βέντσεσλαβ Ιότοβ
Διονύσης Καβαλλιεράτος
Ιάσων Καραίνδρος
Φωτεινή Καριωτάκη
Μιχάλης Κατζουράκης
Αντώνης Κέλλης
Χάρης Κοντοσφύρης
Νίκος Κουρούσιης
Ρίκα Κριθαρά
Σία Κυριακάκος - Βασίλης Κόκκας
Κίκος Λανίτης
Μαρία Λοϊζίδου
Άννα Μαθιού
Νίκος Μακαρούνας
Δημήτρης Μεράντζας
Ευσεβία Μιχαηλίδου
Μάρω Μιχαλακάκου
Γιάννης Μίχας
Ιάσων Μολφέσης
Στέλλα Μπολωνάκη
Σταύρος Μπονάτσος
Γιάννης Μπουτέας
Ζάφος Ξαγοράρης
Αννίτα Ξάνθου
Κωνσταντίνος Ξενάκης
Μαρία Ξενούλη
Δημήτρης Ξόνογλου
Σταύρος Παναγιωτάκης
Αντώνης Παναγόπουλος
Νίκος Παπαδημητρίου
Θεοδοσία Παπαδοπούλου
Λήδα Παπακωνσταντίνου
Νίνα Παππά
Ναυσικά Πάστρα
Αργυρώ Παούρη
Παύλος
Αλέξανδρος Pfaff
Ανδρέας Σάββα
Δήμητρα Σιατερλή
Άγγελος Σκούρτης
Μάριος Σπηλιόπουλος
Δανάη Στράτου
Τάκις
Νάκης Ταστσιόγλου
Φραγκίσκος Τούρλος
Νίκος Τρανός
Τάσσος Τριανταφύλλου
Γιώργος Τσακίρης
Κώστας Τσόκλης
Φιλόλαος
Παντελής Χανδρής
Νίκος Χαραλαμπίδης
Χρήστος Χαρίσης
Γιούλα Χατζηγεωργίου
Μάρκος Χατζηπατέρας
Μαίρη Χρηστέα
Βιβέττα Χριστούλη
Έλλη Χρυσίδου
83 ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ
ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
11 Αυγούστου - 30 Σεπτεμβρίου 2004
Ανδρέας Αγγελιδάκης-Ελένη Κωστίκα
Χρήστος Αθανασιάδης
Νίκος Αλεξίου
Δημήτρης Αληθεινός
Ιάννα Ανδρεάδη
Κατερίνα Αποστολίδου
Αλέξης Αυλάμης
Παύλος Βασιλειάδης
Αλέξανδρος Βασμουλάκης
VE-Design Group
Κωστής Βελώνης
Μπάμπης Βενετόπουλος
Λύδια Βενιέρη
Σοφία Γαλανού
Γιώργος Γεωργακόπουλος
Χρήστος Γιανάκος
Γιώργος Γκολφίνος
Γιώργος Γυπαράκης
Αλεξία Δαφνή- Γιώργος Παπαδάκης
Διοχάντη
Τζίμης Ευθυμίου & Εταιρεία Θαυμάτων
Όπυ Ζούνη
Δημήτρης Ζουρούδης
Θεόδουλος
Θόδωρος
Βέντσεσλαβ Ιότοβ
Διονύσης Καβαλλιεράτος
Ιάσων Καραίνδρος
Φωτεινή Καριωτάκη
Μιχάλης Κατζουράκης
Αντώνης Κέλλης
Χάρης Κοντοσφύρης
Νίκος Κουρούσιης
Ρίκα Κριθαρά
Σία Κυριακάκος - Βασίλης Κόκκας
Κίκος Λανίτης
Μαρία Λοϊζίδου
Άννα Μαθιού
Νίκος Μακαρούνας
Δημήτρης Μεράντζας
Ευσεβία Μιχαηλίδου
Μάρω Μιχαλακάκου
Γιάννης Μίχας
Ιάσων Μολφέσης
Στέλλα Μπολωνάκη
Σταύρος Μπονάτσος
Γιάννης Μπουτέας
Ζάφος Ξαγοράρης
Αννίτα Ξάνθου
Κωνσταντίνος Ξενάκης
Μαρία Ξενούλη
Δημήτρης Ξόνογλου
Σταύρος Παναγιωτάκης
Αντώνης Παναγόπουλος
Νίκος Παπαδημητρίου
Θεοδοσία Παπαδοπούλου
Λήδα Παπακωνσταντίνου
Νίνα Παππά
Ναυσικά Πάστρα
Αργυρώ Παούρη
Παύλος
Αλέξανδρος Pfaff
Ανδρέας Σάββα
Δήμητρα Σιατερλή
Άγγελος Σκούρτης
Μάριος Σπηλιόπουλος
Δανάη Στράτου
Τάκις
Νάκης Ταστσιόγλου
Φραγκίσκος Τούρλος
Νίκος Τρανός
Τάσσος Τριανταφύλλου
Γιώργος Τσακίρης
Κώστας Τσόκλης
Φιλόλαος
Παντελής Χανδρής
Νίκος Χαραλαμπίδης
Χρήστος Χαρίσης
Γιούλα Χατζηγεωργίου
Μάρκος Χατζηπατέρας
Μαίρη Χρηστέα
Βιβέττα Χριστούλη
Έλλη Χρυσίδου
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
